Elektrokardiograficzna próba wysiłkowa to bezbolesne i nieinwazyjne badanie, pomagające wykryć nieprawidłowości w pracy serca. Stosuje się ją często w przypadku diagnozowaniu choroby wieńcowej, inaczej choroby niedokrwiennej serca. Na czym dokładnie polega test wysiłkowy i czy trzeba się do niego specjalnie przygotowywać?
Czym jest i jak przebiega EKG wysiłkowe?
Elektrokardiograficzna próba wysiłkowa to badanie, którego głównym celem jest sprawdzenie prawidłowego działania mięśnia sercowego podczas wzmożonego wysiłku organizmu. Aktywność fizyczna znacznie zwiększa zapotrzebowanie serca na tlen, który jest mu dostarczany wraz z krwią, jeśli więc na tym polu następują jakieś nieprawidłowości, będą one widoczne podczas badania wysiłkowego. Co ważne, EKG wysiłkowe jest o wiele skuteczniejszym badaniem od EKG w spoczynku, które nie zawsze jest w stanie wykryć wszystkie problemy, dotykające mięsień sercowy człowieka.
Przebieg elektrokardiograficznej próby wysiłkowej nie jest skomplikowany – do klatki piersiowej pacjenta zostają przymocowane elektrody, które będą monitorowały pracę serca podczas badania, wykorzystuje się także pomiary ciśnienia tętniczego, wykonywane za pomocą specjalistycznego mankietu. Następnie pacjent wchodzi na bieżnię – na początku spaceruje po niej powoli, następnie tempo stopniowo zostaje zwiększane, aż do biegu z odpowiednim nachyleniem terenu. Badanie kończy się w momencie osiągnięcia docelowego tętna, które jest inne dla każdej grupy wiekowej. Test może także zostać przerwany, jeśli w jego trakcie pacjent odczuje ból w klatce piersiowej lub dostanie duszności. Pomiary są wykonywane przez cały czas trwania EKG wysiłkowego, dzięki czemu lekarze mogą wyłapać wszystkie nieprawidłowości, związane z pracą serca.
Dlaczego stosuje się elektrokardiograficzną próbę wysiłkową w przypadku chorób wieńcowych?
Przy podejrzeniu choroby wieńcowej, bardzo często kieruje się pacjenta na badanie wysiłkowe, co wiąże się bezpośrednio z naturą tej przypadłości. Choroba niedokrwienna serca jest bowiem spowodowana zmniejszeniem średnic tętnic wieńcowych, przez co krew nie może swobodnie dopływać do serca – powoduje to jego niedotlenienie podczas wysiłku fizycznego, kiedy mięsień sercowy ma zwiększone potrzeby. Efektem jest najczęściej charakterystyczny ból w klatce piersiowej, występujący właśnie przy zwiększonej aktywności fizycznej. EKG wysiłkowe pozwala potwierdzić lub wykluczyć chorobę wieńcową, zazwyczaj bowiem jej objawy występują przy wysiłku (dlatego EKG wykonywane w spoczynku może nie wykazać przypadłości). Pacjent nie powinien obawiać się badania – będzie podczas niego pod stałą opieką lekarzy, którzy na bieżąco będą monitorować pracę jego serca. W razie bólu w klatce piersiowej lub innych problemów, badanie zostanie natychmiast przerwane.
Dlaczego tak ważna jest diagnoza choroby wieńcowej? Jest ona bardzo groźna, może bowiem doprowadzić do zawału serca. Odpowiednio wcześnie wykryta, może być skutecznie leczona. Choroba wieńcowa najczęściej występuje u mężczyzn po 40. roku życia oraz u kobiet po menopauzie; sprzyja jej nadciśnienie tętnicze, otyłość, wysoki poziom cholesterolu oraz palenie tytoniu.
Czy do testu wysiłkowego trzeba się specjalnie przygotować?
Elektrokardiograficzna próba wysiłkowa to badanie proste i nieinwazyjne, dlatego nie wymaga długotrwałych przygotowań. Istnieją jednak odpowiednie wskazania dla pacjentów, którzy nie powinni na kilka godzin przed testem palić papierosów, pić napojów z kofeiną ani jeść tłustych, obfitych posiłków. Zaleca się także nieco wcześniejsze przybycie na badanie, by mieć czas na krótki odpoczynek. Warto pamiętać o zabraniu wygodnego ubrania i butów, które pozwolą na swobodne odbycie testu wysiłkowego na bieżni.
EKG wysiłkowe potrafi szybko wykryć nieprawidłowości w pracy mięśnia sercowego, dlatego nie należy lekceważyć tego badania – może zawczasu wykryć problemy, które w przyszłości mogłyby doprowadzić do poważnego pogorszenia zdrowia, a także zagrozić życiu człowieka.
